Đòn bẩy để vải của Tổ hợp tác Vải Ea Na, huyện Krông Ana vươn xa

Cây vải thiều được người dân trên địa bàn xã Ea Na trồng hơn 20 năm nay, tuy nhiên chỉ trồng nhỏ lẻ ở một số hộ gia đình. Những năm gần đây mô hình trồng vải đã nhân rộng khắp trên địa bàn xã, vì người dân nhận thấy cây vải phù hợp với khí hậu, thổ nhưỡng của địa phương lại có thể ra trái mùa, bán được giá cao. Một số hộ dân trồng thuần hoặc trồng xen với diện tích lớn từ 5 – 7 ha vải thiều. Để đầu ra cho sản phẩm vải của người dân được thuận lợi, không e ngại trong việc đầu tư phát triển sản xuất, tăng thu nhập, góp phần tích cực phát triển kinh tế của địa phương. Năm 2019, Hội Nông dân xã Ea Na quyết định thành lập THT Vải Ea Na để tập hợp các hộ trồng vải, tạo chuỗi giá trị sản phẩm, cùng hỗ trợ, chia sẻ kinh nghiệm sản xuất, xúc tiến thương mại, nâng cao giá trị của cây vải. Hiện THT Vải Ea Na có 37 thành viên với tổng diện tích trồng vải của các thành viên là 25,4 ha. Hoạt động của THT được duy trì thường xuyên và hiệu quả. Định kỳ hằng tháng THT đều tổ chức các buổi sinh hoạt  để cùng nhau trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm, kỹ thuật trồng và chăm sóc cây vải thiều. Khi có vườn cây của thành viên nào của tổ xuất hiện tình trạng sâu bệnh, tổ sẽ xuống tận nơi để kiểm tra, tìm hiểu nguyên nhân gây bệnh để phòng và chữa trị bệnh kịp thời.

Nông dân xã Ea Na tham qua mô hình vải anh Phạm Hải Nam, thôn Quỳnh Ngọc, xã Ea Na

Ngoài việc cùng nhau trao đổi kinh nghiệm, THT còn tổ chức tham qua mô hình trồng vải thiều lâu năm ở huyện Krông Pắc, Ea Kar để biết thêm kinh nghiệm về trồng, chăm sóc cây vải. Bên cạnh đó, tổ chủ động phối hợp với các đơn vị liên quan, công ty chuyên về cây ăn trái có uy tín tổ chức các buổi hội thảo, tập huấn về vệ sinh an toàn thực phẩm, chuyển giao ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật, hướng dẫn sử dụng thuốc bảo vệ thực vật đúng cách… giúp cho việc chăm sóc vườn cây của người dân được tốt và hiệu quả hơn. Nhờ đó, cây vải đạt năng suất cao, đầu ra cho sản phẩm cũng thuận lợi nên thu nhập của các thành viên tăng cao, đời sống kinh tế phát triển. Đáng mừng hơn, khi Trung Tâm chất lượng Nông - Lâm - Thủy sản vùng 3 chính thức công nhận Tổ hợp tác Vải Ea Na đạt chứng nhận VietGAP, sản phẩm vải có tem truy suất nguồn gốc.  Đây sẽ là “đòn bẩy” để sản phẩm vải của THT Vải Ea Na có cơ hội được mở rộng, cạnh tranh trên thị trường trong nước và vươn xa hơn nữa. Trước đây vải xã Ea Na được xuất ra bán tại chợ đầu mối và các siêu thị, năm nay hy vọng có thể xuất sang cả thị trường Trung Quốc và Nhật Bản…

Gia đình anh Phạm Hải Nam (thôn Quỳnh Ngọc) trước đây làm cà phê và nuôi ong, nhận thấy được cây vải phù hợp với khí hậu, đất đai của địa phương, gia đình đã mạnh dạn lấy số vốn tích góp được mua 5ha đất trắng, đầu tư trồng 1.700 gốc vải thiều. Những năm đầu do không nắm được kỹ thuật trồng và chăm sóc nên cho thu nhập rất thấp. Từ khi tham gia vào THT, anh có cơ hội được trao đổi kinh nghiệm cũng như nhận được sự hỗ trợ từ các thành viên nên đã nắm vững quy trình chăm sóc cây vải theo từng giai đoạn. Đặc biệt, với vai trò là Tổ trưởng THT vải xã Ea Na, anh Phạm Hải Nam luôn chủ động học hỏi thêm khoa học kỹ thuật trồng vải trên các kênh thông tin đại chúng, tìm hiểu loại phân bón hữu cơ vừa tốt cho đất và cây để đem lại năng suất thu hoạch hiệu quả nhất. Năm nay, do điều kiện khí hậu tốt kết hợp với chăm sóc đúng kỹ thuật nên tỷ lệ đậu trái vườn vải rất cao, gia đình anh ước thu 100 tấn vải, thu nhập khoảng từ 500 – 600 triệu đồng/ha. Anh Phạm Hải Nam vui mừng chia sẻ : “Tôi rất vui khi được lãnh đạo các cấp quan tâm đồng ý quyết định thành lập THT vải xã Ea Na, đặc biệt là được chứng nhận VietGAP, có tem truy suất nguồn gốc. Đây là cơ hội để gia đình cũng như thành viên trong tổ phát triển sản xuất, tăng thu nhập, góp phần xây dựng địa phương giàu mạnh”.

Anh Phạm Hải Nam, thôn Quỳnh Ngọc, xã Ea Na và vợ đang thăm vườn cây vải

Còn đối với gia đình anh Lưu Xuân Bộ, thôn Quỳnh Ngọc 1, xã Ea Na đã trồng vải lâu năm với khoảng 60 -70 cây vải, năm 2021 là năm thứ 12 cây cho thu hoạch. Sau khi được Hội Nông dân xã vận động, phân tích những lợi ích của mô hình kinh tế tập thể, anh là người tiên phong đi đầu, vận động những gia đình đã trồng vải trên địa bàn xã liên kết sản xuất tham gia vào THT và được các hộ hưởng ứng tích cực. Theo anh, nếu như trước đây, các hộ trồng vải mạnh ai nấy làm, mỗi người mỗi kiểu chăm sóc thì nay tất cả các khâu đều làm theo quy trình, có sự thống nhất của các thành viên trong THT. Anh Anh Lưu Xuân Bộ chia sẻ thêm: “Bản thân rất phấn khởi vì THT Vải Ea Na đã được chứng nhận VietGAP, vải Ea Na có tên, tuổi, có thương hiệu, truy xuất nguồn gốc. Tôi mong muốn rằng lãnh đạo các cấp tiếp tục quan tâm hơn nữa, tạo điều kiện  THT Vải Ea Na vươn xa, giúp bà con không còn e ngại và đẩy mạnh trong việc phát triển sản xuất mô hình  vải”.

Đến nay trên địa bàn xã có 02 hợp tác xã nông nghiệp, 01 tổ hợp tác trồng cây vải và 10 trang trại (01 trang trại nuôi trồng thủy sản, 05 trang trại chăn nuôi, 04 trang trại trồng trọt). Hoạt động của hợp tác xã, tổ hợp tác, trang trại ngày càng hiệu quả góp phần giải quyết việc làm và nâng cao thu nhập cho lao động nông thôn.

Toàn cảnh vườn vải của gia đình anh Phạm Hải Nam, thôn Quỳnh Ngọc

Chị Mai Thị Hằng, Chủ tịch Hội Nông dân xã Ea Na, huyện Krông Ana cho biết: “Trong những năm qua, các hộ nông dân trên địa bàn xã đã mạnh dạn đầu tư phát triển cả về quy mô, chất lượng, chăn nuôi, sản xuất theo hướng liên kết với doanh nghiệp như mô hình nuôi chồn, nhím, sản phẩm cà phê chôn của Trại Trường Thành. Trong năm 2020, xã đã thực hiện liên kết chuỗi giá trị giữa THT trồng cây vải với công ty cổ phần Hương Cao Nguyên Đăk Lăk. Điều vui mừng, là THT Vải Ea Na được chứng nhận Viêtgap và có tem truy xuất nguồn gốc. Hiện xã tiếp tục hỗ trợ THT trong quá trình xây dựng nhãn hiệu, tăng cường khai thác tiềm năng, thế mạnh của địa phương…”

Có thể thấy, dù mới thành lập nhưng hiệu quả bước đầu mà THT mang lại đã phát huy được vai trò làm “cầu nối” giữa nông dân với các cơ quan chuyên môn; giúp các thành viên thay đổi hình thức sản xuất, biết liên kết làm ăn với nhau để nâng cao chất lượng sản xuất, góp phần nâng cao thu nhập.  Hy vọng rằng, thành công bước đầu được chứng nhận VietGap sẽ là động lực giúp người trồng vải nói riêng và nông dân sản xuất nông nghiệp nói chung trên địa bàn xã Ea Na tiếp tục thi đua sản xuất, gặt hái mùa màng bội thu, đưa nông sản của địa phương vươn xa hơn.

Bá Lục - H’Jim Hmok